Lyfta þarf lífeyri langt upp fyrir fátæktarmörk

 

 

 

Nýtt alþingi kemur saman. Ákveðið er, að það komi saman í síðasta lagi um mánaðamótin nóvember/desember Afgreiða þarf fjárlög fyrir áramót.

Væntanlega tekur nýtt alþingi betur á kjaramálum aldraðra og öryrkja en gamla þingið gerði.Því miður hafði gamla þingið lítinn áhuga á að bæta kjör aldraðra og öryrkja. Það,sem var gert á því sviði,var of lítið og of seint.

Lífeyrir hækki í 320 þús á mánuði eftir skatt

Miðað við kosningastefnuskrár stjórnmálaflokkanna er ekki að búast við miklum afrekum alþingis á þessu sviði.Það,sem stjórnamálaflokkarnir boðuðu fyrst og fremst, var að láta lífeyri aldraðra og öryrkja fylgja lágmarkslaunum verkafólks.Það er of lítið.Það dugar ekki. Það þýðir, að lífeyrir eigi áfram að vera við fátæktarmörk.Tveir flokkar boðuðu róttækari stefnu,Flokkur fólksins og Piratar en þeir komast ekki í stjórn.Lágmarkslaun eru nú 230 þúsund kr eftir skatt,hjá einstaklingum.Þau eiga að hækka um 12 þúsund kr á mánuði 2018.Það er hlægileg hækkun og skiptir engu máli. Eftir sem áður verða lægst launuðu verkamenn með laun við fátæktarmörk.Það er til skammar,að verkalýðshreyfingin skuli líða svo lág laun.Hún mun afsaka sig með því, að mjög fáir séu á lágmarkslaunum.Aðeins um 5% munu vera á þessum lægsta taxta og sem betur fer komast flestir á hærri taxta. En því ámælisverðara er það að miða lífeyri aldraðra og öryrkja við pappírstaxta.Alþingi verður að grípa hér í taumana og hætta að miða við lágmarkslaun ,sem fáir eru á og ákveða lífeyri þess í stað þannig, að unnt sé að lifa sómasamlegu lífi af honum.Ég hef lagt til,að lífeyrir verði ákveðinn 320 þúsund kr á mánuði eftir skatt.Það er myndarleg hækkun eða um 90 þúsund kr á mánuði eftir skatt.Ef það þykir of mikil hækkun í einum áfanga má veita þessa hækkun í tvennu lagi,þannig að í fyrstu kæmi 45 þús kr hækkun. Það er aðeins brot af þeirri hækkun sem þingmenn sjálfir fengu en hún nam nokkur hundruð þúsund kr., og laun þeirra fóru í 1,1 milljón,miðað við 197-230 þúsund á mánuði hjá öldruðum og öryrkjum.Þingmenn ættu að fara að hugsasjálfsætt og lyfta lífeyri upp fyrir fátæktarmörk og ákveða þetta sjálfir í stað þess að bíða eftir ráðherrunum.

Frítekjumark vegna atvinnutekna hækkar

Allir stjórnmálaflokkar kváðust vilja hækka frítekjumark vegna atvinnutekna.Flokkarnir vildu ýmist hækka það í 100 þúsund kr eða 109 þúsund á mánuði  eða afnema frítekjumarkið alveg,þannig að það væri frjálst fyrir eldri borgara að vinna á vinnumarkaðnum án þess að sæta skerðingu hjá TR,Hins vegar var lítið talað um af afnema skerðingar vegna annarra tekna.Mikilvægast er að afnema skerðingar vegna greiðslna úr lífeyrissjóði enda eiga sjóðfélagar lífeyrinn í lífeyrissjóðunum og því er það fáheyrt að stjórnvöld skuli skerða lífeyri þeirra frá almannatryggingum vegna lífeyrissjóðanna.Það er sjálfsagt og eðlilegt að eldri borgarar geti farið út á vinnumarkaðinn að vinna,ef þeir kjósa svo en þeir sem misst hafa heilsuna eða eru lélegir til heilsunnar geta ekki nýtt sér þaðAðrir eldri borgarar vilja eiga náðugt ævikvöld og vilja því ekki vinna á ellilífeyrisaldri. Þeir eru líka búnir að skila sínu vinnuframlagi til þjóðarbúsins.

Veita þarf öldruðum húsnæðisstuðning

Staða aldraðra er mjög misjöfn og fer m.a mjög eftir húsnæðiskostnaði. Þeir,sem eiga skuldlítið húsnæði eru mun betur settir en þeir sem þurfa að leigja sér húsnæði.Húsaleiga hefur hækkað gífurlega mikið síðustu árin og er orðið mjög erfitt fyrir aldraða að leigja sér húsnæði þrátt fyrir húsaleigubætur. Er nauðsynlegt að hækka húsaleigubætur verulega til þess að aldraðir og láglaunafólk geti leigt sér húsnæði.Einnig þyrfti að hækka vaxtabætur til þess að koma til mós við aldraða og láglaunafólk,sem á erfitt með að greiða af íbúðum sínum.Hækka þarf skattleysismörkin en þau hafa ekki hækkað í samræmi við hækkun neysluvísitölu.Hækkun skattleysismarka væri góð kjarabót bæði fyrir aldraða og láglaunafólk.

 

Björgvin Guðmundsson,viðskiptafræðingur

Fréttablaðið 24.nóv.2017

www.gudmundsson.net