Loforðið um 300 þús kr lífeyri á mánuði svikið!

Árið 2016 var lagt fram á
Alþingi lagafrumvarp um
almannatryggingar. Ríkisstjórn
Framsóknarflokksins og
Sjálfstæðisflokksins var þá við
völd. Málið hafði verið rúman áratug
í undirbúningi en eftirtekjan
var ekki eftir því. Hún var rýr. Til
dæmis var ekki gert ráð fyrir einnar
krónu hækkun á lægsta lífeyrinum,
þ.e. lífeyri þeirra, sem einungis
höfðu lífeyri frá almannatryggingum.
Lífeyrir þeirra átti að hækka
um 0 krónur.
Mikil óánægja braust út meðal
aldraðra með frumvarpið. Náði
hún hámarki á 1.000 manna mótmælafundi
í Háskólabíói en FEB í
Reykjavík hélt þann fund. Mótmælin
leiddu til þess að ríkisstjórnin lét
undan og gerði örlitlar breytingar
á frumvarpinu, m.a. þá að ákveðið
var að setja inn litla hækkun á
lægsta lífeyrinum, eða um 12.000
kr. á mánuði eftir skatt!
Í tengslum við framlagningu
frumvarpsins var því lýst yfir, að
lífeyrir aldraðra og öryrkja yrði
hækkaður í 300 þúsund á mánuði
fyrir skatt 1. janúar 2018. Landssamband
eldri borgara fagnaði
þessari yfirlýsingu en þing sambandsins
hafði gert kröfu til þess
að fá framgengt sömu upphæð eins
og nam lágmarkslaunum verkafólks,
þ.e. 300 þúsund á mánuði
fyrir skatt. Það var krafa verkalýðshreyfingarinnar
2015.

Ekki staðið við loforðið

En loforðið reyndist innantómt
slagorð. Það var ekki staðið við það
nema gagnvart mjög litlum hluta
aldraðra og öryrkja. Aðeins 20%
aldraðra eða rúmlega það fengu
300 þús. kr. fyrir skatt 1. janúar
2018. Hinir fengu aðeins 239 þúsund
á mánuði fyrir skatt. Aðeins
29% öryrkja fengu 300 þús. kr. á
mánuði fyrir skatt 1. janúar 2018.
Hinir fengu aðeins 239 þús. kr. á
mánuði. Síðan tekur ríkið 15-20%
af þessum fjárhæðum í skatt. Ríkið
tekur 57 þús. kr. af 300 þús. krónunum,
og ríkið fær 35 þús.
kr. af 239 þús. krónunum; .
Þessar upphæðir eru ekki til þess
að hrópa húrra fyrir. Það er engin
leið að lifa mannsæmandi lífi af
þessari hungurlús og tæplega tilefni
fyrir stjórnarherra að stæra
sig af þessum „afrekum“ eins og
þeir hafa gert.

Örlítið minni skerðingar

Örlítið var dregið úr skerðingum
í nýja frumvarpinu um almannatryggingar.
Upphaflega var frumvarpið
lagt fram með afnámi frí-
tekjumarks. En vegna mótmæla
eldri borgara var 25 þúsund kr. frí-
tekjumark sett inn í frumvarpið og
átti það að gilda sameiginlega fyrir
allar tekjur, þar á meðal atvinnutekjur
og greiðslur úr lífeyrissjóði.
Enginn friður varð þó um þetta frí-
tekjumark. Þeim sem voru á vinnumarkaðnum
fannst ósanngjarnt,
að þeir sættu mikilli skerðingu
tryggingalífeyris vegna þess að þeir
væru að reyna að stunda atvinnu.
(Frítekjumarkið hafði verið 109
þús. á mánuði). Sama má segja um
skerðingu vegna greiðslna úr lífeyrissjóði.
Óánægjan með skerð-
ingarnar hefur stöðugt aukist enda
telja sjóðfélagar sig eiga lífeyrinn í
lífeyrissjóðunum. Ekki megi skerða
tryggingalífeyri vegna lífeyrissjóð-
anna. Ég er sammála því.

Björgvin Guðmundsson

Fréttablaðið 8.mars 2018