Áfram vaxtaokur á Íslandi

 

 

Seðlabankinn tilkynnti í gær,að stýrivextir yrðu óbreyttir,14,25%. Munu þetta vera hæstu stýrivextir  í Evrópu.Viðskiptabankarnir nota þessa stýrivexti sem skálkaskjól fyrir því að halda vöxtum sínum í hámarki og okra á viðskiptamönnum sínum.Sumir viðskiptabankanna eiga orðið banka erlendis og geta fengið næga fjármuni frá erlendum  bönkum á lágum vöxtum, þannig að það stenst ekki að háir vextir viðskiptabankanna séu vegna hárra stýrivaxta Seðlabankans.Seðlabankinn hefur hækkað stýrivexti sína 18 sinnum frá því í mai 2004. Þetta mun einsdæmi í Evrópu.Árið 2004 voru vextirnir 5,3%.

 

   Vonlaus barátta Seðalbankans 

 

Barátta Seðlabankans við verðbólguna virðist vonlaus eða vonlítil .Þetta er eins og barátta við vindmillur.Samkvæmt venjulegu hagfræðilögmáli eiga háir vextir að draga úr þenslu og verðbólgu. En svo virðist sem það   úrræði dugi ekki nema takmarkað á Íslandi. Íslenska hagkerfið er um margt sérstakt. Háir vextir hér á landi fara beint út í verðlagið og hækka vöruverð og þannig verka vextirnir á móti verðbólgumarkmiði Seðlabankans. Krónan hefur að vísu styrkst vegna vaxtahækkana Seðlabankans. Af þessum sökum hefur mikil  eftirspurn  verið eftir krónubréfum ( skuldabréfum) erlendis. En vegna þess hve ótryggt ástand er hér í efnahagsmálum og vegna aukins  óstöðugleika munu eigendur krónubréfanna trúlega losa við við þessi bréf síðar á þessu ári. Þegar það gerist mun íslenska krónan kolfalla og valda mikilli verðbólgu. Seðlabankinn getur ekkert ráðið við það. Það er mikil spurning hvort nokkur þörf er fyrir Seðlabankann.

 

 Björgvin Guðmundsson