Mikið sparifé í íslenskum bönkum

Sparifé hefur aukist jafnt og þétt síðustu árin og frá mars 2007 til desember 2009 tvöfaldaðist það. Um áramótin voru tæplega sextánhundruð milljarðar á ýmis konar reikningum, samkvæmt upplýsingum frá Seðlabankanum.

Tæplega 710 milljarðar eru í bundnum innlánum og af því um 187 milljarðar í peningamarkaðssjóðum. Þeir rýrnuðu mjög við bankahrunið, fóru úr 236 milljörðum í september 2008 í 99 í október sama ár. Engu að síður er hærri upphæð í þeim sjóðum nú en var í febrúar 2008.
Á verðtryggðum reikningum eiga landsmenn 219 milljarða og um 74 á innlánsreikningum vegna viðbótar-lífeyrissparnaðar, svo dæmi séu tekin.
Almennt sparifé landsmanna reiknast rúmlega 380 milljarðar króna. Um 238 milljarðar eru óbundnir og 142 milljarðar á innlendum gjaldeyrisreikningum.

Friðrik Már Baldursson, forseti viðskiptadeildar Háskólans í Reykjavík, segir ástandið í raun dæmigert fyrir hagkerfi þar sem verðhjöðnun ríkir. „Það má lýsa því þannig að þeir sem eiga peninga vilja sennilega halda öllum möguleikum opnum og á meðan þeir gera það, og nota ekki peningana til fjárfestingar og neyslu, þá hlaðast þeir upp á bankabókinni."

Friðrik segir þetta líka endur-spegla hve fáa kosti fólk hefur til að ávaxta sitt pund. Í raun sé aðeins um innlánsreikninga og ríkisskuldabréf að ræða. „Flestir halda að sér höndum og eru hræddir við að fjárfesta í skuldabréfum fyrirtækja, að ég tali nú ekki um hlutabréf. Markaðurinn er náttúrulega ekki svipur hjá sjón. Þetta eru því annars vegar bankarnir og hins vegar ríkisskuldabréfin."

Þá séu vextir á ríkisskuldabréfum ekki það háir, þannig að fólk haldi peningunum á innlánsreikningum. Það eigi einnig við um fyrirtæki. Þá megi ekki gleyma því að hluti upphæðar sem áður var í jöklabréfum, í eigu erlendra aðila, sé inni í þessari tölu.

Friðrik segir að kannanir Seðlabankans bendi til að flest heimili séu ágætlega stödd. Atvinnuleysi hafi vissulega aukist og greiðsluvandræði einnig, en flestir séu þokkalega staddir.(visir.is)

Björgvin Guðmundsson