Kaupmáttur launa eykst um 4,1%

Kaupmáttur launa nú aukist um 4,1% frá því að hann náði botni í kreppunni í maí í fyrra. Þetta kemur fram í Morgunkorni greiningar Íslandsbanka.

Í Morgunkorninu segir að kaupmáttur launa hækkaði um 0,9% á milli desember í fyrra og janúar í ár. Hefur kaupmátturinn svona mældur hækkað um 2,5% yfir síðustu tólf mánuði en laun hafa hækkað á þessu tímabili um 4,4% og verðbólgan verið skapleg eða 1,8%.

Hefur kaupmáttur launa verið vaxandi á þennan mælikvarða frá því í júní í fyrra. Mestu máli skiptir þar að verðbólgan hefur hjaðnað hratt undanfarið en launahækkanir hafa einnig verið talsverðar. Hefur kaupmáttur launa nú aukist um 4,1% frá því að hann náði botni í kreppunni í maí í fyrra. Var hann þá búinn að skreppa saman um 13,6% frá því að hann fór hæðst í aðdraganda hrunsins þ.e. í upphafi árs 2008. Það var Hagstofan sem birti vísitölu kaupmáttar launa í morgun.
„Rétt er að undirstrika að kaupmáttur ráðstöfunartekna heimilanna hefur takið meiri niðursveiflu í þessari kreppu en kaupmáttur launa,“ segir í Morgunkorninu.

„Ástæðan er sú að í kaupmætti ráðstöfunartekna mælist niðursveiflan í kaupmætti launa ásamt sveiflunni í atvinnuleysinu og beinum sköttum en bæði hefur atvinnuleysi aukist umtalsvert í hruninu og tekjuskattur verið hækkaður. Þannig dróst kaupmáttur ráðstöfunartekna saman um 7,7% í fyrra eftir að hafa dregist saman um 17,7% á árinu 2009 samkvæmt upplýsingum frá Seðlabankanum. Reiknar bankinn með því að kaupmáttur ráðstöfunartekna vaxi hins vegar í ár um 0,4% og um 1,5% á næsta ári.“(visir.is)

Kaupmáttur launa hefur aukist vegna þess að launþegar hafa verið að fá umsamdar kauphækkanir en á sama tíma hefur verðbólgan verið á hraðri niðurlkeið.Á sama tíma hafa aldraðir og öryrkjar ekki fengið neinar hækkanir í lífeyri sínum og hefur kaupmáttur lífeyrir því lækkað  hjá þorra lífeyrisþega.Aðeins örlítill hópur lífeyrisþega hefur fengið hungurlús í hækkun.

 

Björgvin Guðmundsson