Lífeyrir þeirra verst settu meðal aldraðra og öryrkja hækkaði of lítið

Björgvin Guðmundsson skrifar grein í Morgunblaðið í dag um bætur aldraðra og öryrkja.Þar segir svo:

Í tengslum við gerð nýrra almennra kjarasamninga lýsti ríkisstjórnin því yfir, að hún mundi hækka lífeyri aldraðra og öryrkja hliðstætt kauphækkunum launþega.Hvernig stóð á því, að ríkisstjórnin gaf þessa yfirlýsingu? Jú, það var vegna þess, að Alþýðusamband Íslands gerði það að sinni kröfu, að lífeyrisþegar fengju hliðstæðar kjarabætur og samið yrði um fyrir launþega.En Landssamband eldri borgara og Félag eldri borgara í Reykjavík fóru þess á leit við verkalýðshreyfinguna, að hún tæki kjarakröfur eldri borgara upp við ríkisstjórnina.ASÍ varð við þessu erindi og það náði fram að ganga í viðræðum við stjórnina.

Launþegar fengu kauphækkanir samkvæmt nýjum kjarasamningum 1.júní sl. Og að sjálfsögðu hefðu bótaþegar almannatrygginga átt að fá hækkanir sama dag. En af einhverjum ástæðum dróst það í hálfan mánuð, að lífeyrisþegar og aðrir bótaþegar fengju hækkanir.Hækkun var greidd út 15.júní sl. Velferðarráðuneytið ákvað, að lágmarksframfærslutrygging aldraðra og öryrkja skyldi hækka um 12 þús. krónur á mánuði 1.júní .Lágmarkstekjutrygging launþega hækkaði hins vegar um 17 þús. kr. þ.e. úr 165 þúsund í 182 þúsund krónur á mánuði í ár. Það er 10,3% hækkun. En hækkunin,sem velferðarráðuneytið ákvað fyrir lífeyrisþega er aðeins 6,5% hækkun! Ekki hefi ég séð neina skýringu á því hvers vegna hækkunin á lágmarksframfærslutryggingu lífeyrisþega er mikið minni en hækkunin á lágmarkstekjum launþega.Ég tel, að lágmarksframfærslutrygging lífeyrisþega hefði átt að hækka um 10,3% 1.júni eins og lágmarkskaup eða um 18950 krónur á mánuði.

 

Aðrar bætur lífeyrisþega hækka um 8,1% frá 1.júní í ár.Ég geri ekki athugasemdir við þær hækkanir með hliðsjón af kjarasamningum.Auk þess eiga þeir lífeyrisþegar, sem fengu tryggingabætur frá mars þessa árs að fá 50 þúsund í eingreiðslu frá 1.júni vegna dráttar á gerð nýrra samninga og orlofsgreiðslur og desembergreiðslur eiga að hækka.Þrátt fyrir mínar athugsasemdir við hækkun á lægstu greiðslum til lífeyrisþega tel ég hér vera um gott skref að ræða.En á það ber að líta, að lífeyrisþegar hafa ekki fengið neinar hækkanir á lífeyri sínum síðan um áramótin 2008/2009 en þá fengu þeir lægst launuðu fullar verðlagsuppbætur en aðrir lífeyrisþegar fengu aðeins hálfa verðlagsuppbót. Frá ársbyrjun 2009 til ársloka 2010 fengu launþegar (láglaunafólk) 16% kauphækkun.Á þessu tímabili fengu lífeyrisþegar engar hækkanir.Þeir eiga þær inni, ásamt því sem dregið var af þeim um áramótin 2008/2009.

 

Lífeyrissjóður skerði ekki tryggingabætur

 

Það var lengi vel lögbundið, að lífeyrir aldraðra hækkaði samhliða hækkun lágmarkslauna. Síðan var ákveðið, að lífeyrir skyldi breytast reglulega með hliðsjón af breytingum á launum og verðlagi Ríkisstjórn Geirs H.Haarde fór ekki eftir þessu. Þegar samið var um 16% launahækkun fyrir launþega ( láglaunafólk) í febrúar 2008 fengu lífeyrisþegar þá þegar aðeins 7,4% hækkun.Og í stöðugleikasamningnum “ gleymdust “ lífeyrisþegar alveg. Ekki var minnst á hækkun til þeirra. Óvíst er hvað gerst hefði nú, ef ASÍ hefði ekki tekið kröfur aldraðra og öryrkja upp.En þetta er aðeins fyrsta skrefið. Það þarf að afnema skerðingar á tryggingabótum vegna greiðslna úr lífeyrissjóði og það þarf að hækka lífeyri aldraðra til samræmis við niðurstöðu neyslukönnunar Hagstofunnar. Samkvæmt henni þarf einstaklingur 290 þúsund á mánuði til neyslu ( skattar ekki meðtaldir).Það á að hækka lífeyri aldraðra upp í þessa fjárhæð í áföngum. Það lifir enginn sómasamlegu lífi af þeim lífeyri, sem aldraðir fá frá almannatryggingum í dag.

 

 

Björgvin Guðmundsson

 

www.gudmundsson.net