Stjórnin klúðraði ESB-málinu!

Björgvin Guðmundsson skrifar grein í DV í dag: Stjórnin klúðraði ESB-málinu.

Þar segir svo: Ríkisstjórninni varð illilega á í messunni, þegar hún flutti tillögu á alþingi um að afturkalla aðildarumsókn Íslands að ESB.Síðan það gerðist hefur fylgið hrunið af stjórnarflokkunum, 52 þúsund landsmanna hafa skrifað undir mótmæli gegn tillögunni og skoðanakannanir sýna, að um 80% landsmanna vilja fá þjóðaratkvæðagreiðslu um það, hvort halda eigi viðræðum við ESB áfram eða ekki.Hvers vegna snérist þetta mál svona í höndunum á ríkisstjórninni? Jú, það  er vegna þess, að allir ráðherrar Sjálfstæðisflokksins lofuðu því fyrir kosningar, að það yrði lagt í dóm þjóðarinnar, í þjóðaratkvæði, hvort halda ætti viðræðum við ESB áfram eða ekki. Framsókn lýsti þessu sama yfir og Sigmundur Davíð Gunnlaugsson,forsætisráðherra, sagði við myndun ríkisstjórnarinnar  á Laugarvatni, að þjóðaratkvæðagreiðsla mundi fara fram um framhald aðildarviðræðna.Um leið og ríkisstjórnin lagði fram þingsályktunartillögu um að afturkalla aðildarumsókn að ESB og slíta viðræðum var það yfirlýsing um svik á kosningaloforðunum um að þjóðin fengi að greiða atkvæði um málið.Bjarni Benediktsson,fjármálaráðherra, er kominn í mikil vandræði út af þessu máli.Hann hefur nú gripið til þess  ráðs að segja, að þegar búið sé að samþykkja þingsályktun á alþingi um slit viðræðna megi leggja þá niðurstöðu í dóm þjóðarinnar til staðfestingar! Það er ekki það sama og lofað var fyrir kosningar.Því var lofað, að það yrði borið undir þjóðina hvort slíta ætti viðræðum aða halda þeim áfram.Við það verður ríkisstjórnin að standa.

 

Unga fólkið vill halda dyrum opnum

 

Ljóst er, að þjóðin er mjög viðkvæm í þessu máli.Hún vill ekki láta ljúga að  sér. Hún vill  ekki láta loka fyrir sér neinum dyrum. Ef viðræðum við ESB er slitið nú, getur það tekið 15-20 ár að koma þeim í gang aftur, ef ný ríkisstjórn vill gera það. Unga fólkið á Íslandi er vel menntað.Það veit, að úti í Evrópu eru ýmis tækifæri.Það hefur ekki gert upp hug sinn um það, hvort það vilji ganga í ESB en það vill, að dyrnar verði áfram  opnar og engum  dyrum lokað. Þetta er skynsamleg afstaða.Og það er ekkert sem kallar á slit viðræðna.Það má einfaldlega gera hlé viðræðunum án þess, að aðildarumsókn sé afturkölluð.Bæði fulltrúi stækkunarstjóra ESB og sendiherra ESB á  Íslandi hafa sagt, að Ísland geti tekið sér góðan tíma í þessu efni.

 

Afnám hafta og nýr gjaldmiðill skipta miklu

 

Enda þótt svik á kosningaloforðunum snúist ekki um það, hvort Ísland vilji ganga í ESB  heldur um það, hvort halda eigi aðildarviðræðum áfram reynir ríkisstjórnin alltaf að láta málið snúast um inngöngu í ESB. Og að sjálfsögðu blandast þessi mál saman í umræðunni. Mín afstaða varðandi hugsanlega aðild að ESB er skýr. Ég vil ganga í ESB, ef við fáum nægilega hagstæðan samning um sjávarútvegsmál annars ekki. Ég er nokkuð bjartsýnn á, að það takist.Ísland mun fara fram á, að landið og fiskimiðin í kringum Ísland verði samþykkt af ESB sem sérstakt sjálfstjórnarsvæði Íslands í sjávarútvegsmálum.Fáist það samþykkt munum við halda fullum yfirráðum yfir fiskveiðiauðlindinni. Góðar líkur eru á, að þessi krafa okkar nái fram að ganga, einkum vegna þess að Íslendingar eru eina þjóðin sem hafa veiðireynslu við Ísland síðustu áratugina. ESB lætur veiðireynslu ráða.En önnur mál skipta einnig miklu máli fyrir Ísland  í sambandi við ESB svo sem gjaldmiðillinn og gjaldeyrishöftin.Ef Ísland heldur viðræðum áfram við ESB,  þ.e. verður áfram umsóknarríki, eru góðar líkur á því, að ESB eða Evrópski seðlabankinn mundu aðstoða Ísland við að afnema gjaldeyrishöftin. Afnám haftanna er gífurlega mikið hagsmunamál fyrir Ísland og því skiptir það mjög miklu máli að fá aðstoð við afnám þeirra.Gjaldmiðilsmálin skipta einnig miklu máli fyrir Íslendinga. Krónan er ónýt og við getum ekki haldið henni áfram. Við verðum að taka upp  nýja mynt.Evran kemur þar helst til greina.En það tekur langan tíma að fá evru. Á meðan gætum við, ef  aðildarviðræður halda áfram, fengið aðstoð evrópska seðlabankans við að tengja krónuna við evru.Það eru með  öðrum orðum miklir hagsmunir tengdir því fyrir okkur að vera áfram umsóknarríki að ESB.Í því felst engin skuldbinding um það, að Ísland ætli að gerast aðili að ESB. Það ræðst af endanlegum aðildarsamningi og úrskurði þjóðarinnar í þjóðaratkvæðagreiðslu.

 

Björgvin Guðmundsson