Ísland á að taka upp evru

Samtök atvinnulífsins hafa lagt til við ASÍ, að  aðilar vinnumarkaðarins beiti sér fyrir því, að nýr gjaldmiðill verði tekinn upp, þar eð krónan dugi ekki lengur.Þetta eru talsverð tíðindi.Ekki liggur að vísu alveg fyrir hvort samtökin verði sammála um að beita sér fyrir upptöku evru eða annars erlends gjaldmiðils. En líklegt er, að svo verði.Ef taka á upp evru verður það ekki gert án aðildar að Evrópusambandinu.Um það efni hafa fengist skýr svör frá ESB. Björn Bjarnason ráðherra hefur að vísu  lagt til, að kannað verði hvort unnt sé að taka upp evru án aðildar að ESB. Hann telur möguleika  á því, að EES-ríki geti fengið að taka upp evru án aðildar að ESB.Ég tel þetta ólíklegt en sjálfsagt er að láta á það reyna. Ef samstaða verður um að  taka upp nýjan gjaldmiðil tel ég líklegast,að evra verði fyrir valinu.Við erum í Evrópska efnahagssvæðinu og mest af okkar viðskiptum eru við ríki ESB.Líklegt er, að Ísland gangi í ESB innan ekki mjög langs tíma. Þess vegna væri óskynsamlegt að taka upp annan gjaldmiðil en evru.

Hver eru rökin fyrir aðild að ESB? Þau eru helst þessi:1. Við fengjum aðild að stjórn ESB,þingi, framkvæmdastjórn og öðrum stofnunum sambandsins.Í dag verðum við að taka við tilskipunum  ESB án þess að eiga aðild að stjórn sambandsins.2.Við fengjum aðild að Myntbandalagi Evrópu og gætum tekið  upp evru.3. Við fengjum væntanlega tollfrelsi fyrir þær fáu sjávarafurðir,sem enn eru utan  fríverslunarsamnings Íslands og ESB. Helstu rökin gegn aðild að ESB eru þessi:1. Við yrðum að lúta sjávarútvegsstefnu ESB og  sætta okkur við að  veiðiheimildir til veiða við Island. yrðu gefnar út í Brussel.2.Við yrðum að sætta okkur við yfirþjóðlegt vald ESB..

 Varðandi rökin gegn aðild að ESB  skipta sjávarútvegsmálin mestu máli. Ekki yrði mikil breyting á yfirþjóðlegu valdi ESB yfir Íslandi. Við lútum því þegar í dag og þar   yrði sáralítil breyting á.

Margir telja,að Ísland mundi fá allar eða nær allar heimildir til veiða við Ísland vegna veiðireynslu Íslendinga hér. Þessir aðilar telja,að Ísland hafi ekkert að óttast í þessu efni. Margir áhrifamenn ESB hafa tekið undir þetta.

 Ef Ísland sækir um aðild að ESB mun það sjálfsagt reyna að fá undanþágur fyrir sinn sjávarútveg. Það fæst ekkert upp um það fyrirfram hvort Ísland fær undanþágur eða  ekki. Það má reyna að fá undanþágu á þeim grundvelli, að Ísland sé  á fjarlægum norðurslóðum og að Ísland sé fámennt eyríki.Svíar   fengu undanþágur fyrir sinn landbúnað , m.a.á þeim  grundvelli að  landbúnaður þeirra væri

a fjarlægum norðurslóðum. Gallinn varðandi Ísland er sá, að sjávarútvegur okkar stendur mjög vel og Ísland er mjög ríkt   þjóðfélag. Þetta veikur undanþágubeiðnir  okkar.

Ég tel,að Ísland ætti að sækja um aðild að ESB og láta reyna á  það hvað fengist út úr samningaviðræðum um aðild.Ég tel ekki að við getum sætt okkur við hvað sem er í því efni.Niðurstaða í sjávarútvegsmálum getur skipt sköpum.  Síðan  ætti að   leggja samninganiðurstöður ( aðildarsamning) undir þjóðaratkvæði.Þjóðin ætti þannig að ráða því hvort og á hvaða grundvelli Ísland gengi í ESB.

Björgvin Guðmundsson

visir.is