Alþingi samþykkir að veita fé til máls gegn Bretum

Alþingi samþykkti samhljóða lög um heimild til fjárhagslegrar fyrirgreiðslu úr ríkissjóði í tengslum við málshöfðun fyrir erlendum dómstólum vegna íþyngjandi stjórnvaldsákvarðana erlendra stjórnvalda á tímabilinu 1. október til 1. desember 2008.

Samkvæmt lögunum verður íslenskum félögum, einkum íslensku bönkunum, gert mögulegt að höfða mál gegn breskum stjórnvöldum fyrir að frysta eignir Landsbanka Íslands á grundvelli ákvæða í hryðjuverkalögum og knýja Kaupþing Singer & Friedlander í greiðslustöðvun.

Lagafrumvarpið var flutt af þingmönnum allra flokka sem eiga sæti á Alþingi, en samið af Sigurði Kára Kristjánssyni, fyrsta flutningsmanni þess,  og Helga Áss Grétarssyni, lögfræðingi og sérfræðingi við Lagastofnun Háskóla Íslands.(mbl.is)

Þetta er fagnaðarefni. Nauðsynlegt er að höfða mál gegn Bretum vegna hryðjuverkalaganna.Þau þarf að dæma ógild og síðan að fá dæmdar skaðabætur úr hendi Breta fyrir það níðingsverk sem þeir unnu á Íslendingum.  og þann skaða sem lögin ollu okkur.

 

Björgvin Guðmnundsson

 vegn

 

Fé til málshöfðunar

Er Jón Ásgeir lagður í einelti?

Talsvert er rætt um svokallaða  útrásarvíkinga í kjölfar bankahrunsins enda telja margir að þeir  eigi  stóran þátt í hruninu.Mest er rætt um Jón Ásgeir en lítið minnst á Björgólfsfeðga,Bakkavararbræður,Hannes Smárason eða aðra útrásargreifa.Af umfjöllun fjölmiðla að dæma mætti ætla,að Jón Ásgeir hefði  komið bönkunum í þrot.

Jón Ásgeir er dæmigerður " selfmade" kaupsýslumaður eins og Bandaríkjamenn kalla slíka menn,sem hafa unnið sig upp úr engu. Hann byrjaði að raða flöskum í verslun SS í Austurveri þar sem faðir hans var verslunarstjóri. Síðan gekk hann í öll störf,þegar faðir hans hafði stofnað Bónus. En hæfileikar hans á viðskiptasviðinu komu  fljótlega í ljós. Sjálfsagt hefur Jón Ásgeir gert mistök eins og aðrir og  ekki gætt þess sem skyldi,að misstíga sig ekki á  krókustíg laga og reglna.Ég er ekki viss um,að  margir kaupsýslumenn hefðu þolað  6 ára nákvæma  lögreglu-og dómsrannsókn eins og Baugur og Jón Ásgeir máttu þola.Þegar upp var staðið var það lítið sem ekkert sem fannst og dæmt var fyrir. En þegar því máli er lokið er Jóni Ásgeiri stefnt fyrir skattalagabrot á tímabilinu 1999-2002. Hvers vegna var það mál ekki tekið fyrir samhliða hinu eiginlega Baugsmáli? Ríkisskattanefnd hafði lokið athugun á þessu skattamáli og  endurgreitt Jóni Ásgeiri vegna oftekinna skatta. Samt er farið af stað með málið.Hvað er að gerast? Og í ofanálag sektar Samkeppniseftirlit Bónus um rúmar 300 milljónir fyrir að selja vörur of ódýrt!

Er nema von,að upp komi spurning eins og er í fyrirsögn á þessum pistli: Er Jón Ásgeir lagður í  einelti?

 

Björgvin Guðmundsson

Brotalöm í úrskurði Samkeppniseftirlits

Menn eru á móti því,að markaðsráðandi fyrirtæki knésetji keppinauta sína.En menn vilja,að lágvöruverðsverslanir tryggi neytendum lágt vöruverð.Bónus hefur um langt skeið verið leiðandi lágvöruverðsverslun og hefur unnið þrekvirki í því að lækka vöruverð og færa neytendum kjarabætur. Sumir segja,að Bónus hafi náð meiri árangri  í kjarabaráttu en verkalýðshreyfingin sl. 2 áratugi.Ein ástæða þess,að Bónus hefur náð þetta góðum árangri er sú,að það hefur verið stefna verslunarinnar sl. 20 ár,að vera ávallt með lægsta vöruverðið.Verslunin hefur auglýst,að ef einhver önnur verslun væri með lægra vöruverð þá mundi Bónus lækka sig niður fyrir það verð. Samkeppsinyfirvöld hafa aldrei sl. 20 ár gert ahugasemd við þessa stefnu Bónus og framkvæmd hennar- fyrr en nú. Var þetta stefnumark alltaf ólöglegt hjá Bónus? Hvers vegna gerðu  samkeppnisyfirvöld ekki athugasemd við þetta fyrr? Þurfti verðstrið milli Krónunnar og Bónus til þess að opna augu Samkeppniseftirlits? Bónus segir,að  Krónan hafi byrjað þetta verðstríð. Bónus hafi verið að verja vígi sitt. Mér finnst brotalöm í úrskurði Samkeppniseftirlits.Verðstríðið  stóð um mjólk  og nokkrar mjólkurafurðir. Verslanirnar lækkuðu verðið á víxl.Ekki verður með neinum rökum sagt,að Bónus hafi verið að verðleggja Krónuna eða Kaupás út af markaðnum.Miklu frekar virðist hér hafa verið um það að ræða að Bónus hafi viljað verja  þá stefnu sína að vera ávallt með lægst verðið. Krónan eða Kaupás fer ekki á hausinn út af verði á mjólk.Öðru máli hefði gegnt,ef um allar matvörur hefði verið að ræða. Það er einhver brotalöm í vinnubrögðum og úrskurði Samkeppniseftirlits. Það var kvartað' yfir of háu verði í lágvöruverðsverslunum.Samkeppniseftirlitið gerði ekkert í  því máli en kærði Bónus fyriir of lágt verð!

 

Björgvin Guðmundsson

..

Meirihluti fyrir því að innkalla allar veiðiheimildir

Steingrímur J. Sigfússon formaður VG sagði í þættinum Í vikulokin í morgun,að VG vildi innkalla allar veiðiheimildir og úthluta þeim aftur þannig,að hluti rynni til sjávarbyggða og hluti færi á uppboðsmarkað.Stefna Samfylkingarinnar,samþykkt á landsfundi, er að veiðiheimildirnar verði innkallaðar samkvæmt svonefndri fyrningarreglu.Þeirri stefnu hefur ekki verið breytt á landsfundi enda þótt henni hafi ekki verið framfylgt í tíð núverandi stjórnar. Samkvæmt skoðanakönnunum eru Samfylking og VG nú með hreinan meirihluta á alþingi,miðað við kosningar í dag. Það' er því kominn meirihluti fyrir því að innkalla allar veiðiheimildir.

 

Björgvin Guðmundsson

Jóhannes í Bónus: Fyrsta sinn í 20 ár,sem samkeppnisyfirvöld telja okkur vera að gera eitthvað sem ekki er rétt

Jóhannes í Bónus  segir í viðtali við Mbl. í dag,að Bónus hafi haft það fyrir stefnu í 20   ár að vera ávallt með lægsta verðið.Samkeppnisyfirvöld hafi aldrei á  þeim, tíma talið að Bonus væri að gera eitthvað sem ekki væri rétt með því að fylgja þessari stefnu.

 

Björgvin Guðmundsson

 

Krafa almennings er kosningar

Björgvin Guðmundsson skrifar eftirfarandi grein í Morgunblaðið í dag:

Það er þung undiralda  í þjóðfélaginu.Almenningur er óánægður,margir eru reiðir.Menn hafa tapað miklu í bönkunum við fall þeirra og lífskjörin  versna dag frá degi. Kaupmáttur hefur minnkað um rúm 6% og heldur áfram að minnka.Verðlag í verslunum hefur stórhækkað og vextir og afborganir af lánum hafa skrúfast upp,bæði á verðtryggðum lánum og mynkörfulánum.Það er í þessu andrúmslofti,sem almenningur kemur saman  á Austurvelli á hverjum laugardegi og mótmælir.Almenningur mótmælir falli bankanna og  fjármálakreppunni. Almenningur krefst þess,að þeir,sem bera ábyrgðina, axli ábyrgð,stjórnmálamenn  og þær eftirlirsstofanir,sem áttu að fylgjast með bönkunum.Mótmælafundirnir á Austurvelli hafa krafist afsagnar yfirstjórnar Seðlabanka og Fjármálaeftirlits og krafist hefur verið kosninga.

r

Áður en Sjálfstæðisflokkurinn ákvað að flýta landsfundi sínum og halda hann ´

i lok janúar setti Samfylkingin fram þær óskir, að stjórnarsáttmálinn yrði endurskoðaður.Bæði formaður flokksins og Jóhanna Sigurðardóttir lýstu því yfir opinberlega að endurskoða þyrfti stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar, þar eð hann væri orðinn úreltur. Svo mikið hefði breyst vegna bankahrunsins og fjármálakreppunnar. Samfylkingin hefur  hert baráttu sína fyrir aðild að Evrópusambandinu og telur,að bankahrunið hafi sýnt okkur, að krónan dugar ekki lengur.Samfylkingin vill  sækja um aðild að ESB og taka upp evru.Enda þótt menn geri sér ljóst,að umsókn um ESB nú leysir ekki aðsteðjandi efnahagsvanda  þá telja menn ei að síður að slíkt skref mundi hafa jákvæð áhrif og  auka tiltrú erlendra aðila á Íslandi.Finnar hafa nýlega sagt, að Ísland gæti fengið aðild að ESB á 1/2- 1 1/2 ári .Það er mikið skemmrri tími en áður hefur verið rætt um. Í nýjum stjórnarsáttmála yrði sjálfsagt fjallað með öðrum hætti en áður um Ísland og ESB en auk þess þyrfti að breyta öðrum ákvæðum sáttmálans vegna breyttra aðstæðna.Nauðsynlegt er að skýrt komi fram í nýjum stjórnarsáttmála  að ríkisstjórnin vilji standa vörð um lífskjör láglaunafólks,aldraðra og öryrkja. Það þarf að bæta kjör aldraðra og öryrkja þrátt fyrir eriftt ástand og taka það skýrar fram en í núverandi stjórnarsáttmála.

Samþykkir Sjálfstæðisflokkurinn aðild að ESB?

Menn bíða spenntir eftir landsfundi Sjálfstæðisflokksins og sérstaklega eftir því hvað fundurinn ákveður um ESB.Mun Sjálfstæðisflokkurinn samþykkja að sækja um aðild  að sambandinu eða ekki. Ummæli Geirs formanns og Þorgerðar Katrínar,varaformanns, í þætti RUV  Í vikulokin, benda til þess að þau muni mæla með því  að sótt verði um aðild að ESB. Það yrðu  stórtíðindi. Líklegt er,að það mundii styrkja stjórnarsamstarfið, ef Sjállstæðisflokkurinn samþykkti að sækja um aðild að ESB. En ekki er það öruggt. Það verður einnig að  tryggja  að stjórnin  gæti hagsmuna láglaunafólks og aldraðra og persónulega tel ég að taka verði  einnig upp kvótamálið. Það er ekki unnt að íta því á undan sér lengur. 

Spurningin um kosningar   eða ekki kosningar getur einnig haft úrslitaáhrif.Krafa almennings er: Kosningar. Menn vilja kjósa til þess að ríkisstjórn og alþingismenn axli ábyrgð af bankahruninu og kreppunni.Það er ekki nóg, að stjórn Seðlabanka og FME víki. Stjónmálamenn verða einnig að axla ábyrgð.Forseti ASÍ hefur sett fram þá kröfu,að viðskiptaráðherra og fjármálaráðherra víki úr stjórninni vegna hruns bankanna.Sjálfsagt setur hann fram .þessa kröfu vegna þess, að hann vill síður að stjórnin í heild víki.Þess vegna vill hann,að þeir ráðherrar,sem haft hafa með bankamál og fjármál að gera axli ábyrgð. Ég  hallast fremur að kosningum, þar eð þá má segja,að stjórnin í heild axli ábyrgð og leggi mál sín í dóm þjóðarinnar.Á því er nauðsyn.

Björgvin Guðmundsson

Krónan telur Bónus (Haga) ítrekað hafa misbeitt markaðsráðandi stöðu sinni

Þessi niðurstaða kemur okkur í sjálfu sér ekki á óvart. Við höfum alla tíð verið þeirrar skoðunar að Hagar væru í markaðsráðandi stöðu og hafi ítrekað misbeitt þeirri stöðu sinni og þannig um leið brotið samkeppnislög,“ segir Eysteinn Helgason, framkvæmdastjóri Kaupáss sem rekur m.a. Krónuna, Nóatún og 11-11.

Aðspurður segir hann niðurstöðu samkeppniseftirlitsins fyrst og fremst vera fagnaðarefni fyrir neytendur þar sem hún muni stuðla að mun heilbrigðari samkeppni á smásölumarkaðnum.

„Það gengur ekki til lengdar og er allt of mikil einföldun að halda því fram að sala undir kostnaðarverði komi neytendum til góða. Það liggur alveg í augum uppi að slíkur rausnarskapur er útilokaður til lengdar og auglýstir slíkir viðskiptahættir eru fyrst og fremst ætlaðir til að beita aðra minni aðila því fjárhagslega ofurefli sem fylgir markaðsráðandi stöðu. Það er þess vegna sem neytendasamtök og samkeppnisyfirvöld um allan heim leyfa markaðsráðandi aðila ekki að stunda slík undirboð,“ segir Eysteinn.(mbl.is)

Það var vitað áður,að Bónus (Hagar) væru með stærsta hluta matvörumarkaðarins og í markaðsráðandi stöðu.Spurningin var aðeins sú hvort  Bónus hefði misbeitt stöðu sinni.Samkeppniseftirlitið telur,að svo  hafi verið.Þeim úrskurði verður sjálfsagt áfrýjað.Það hefur lengi verið stefna Bónus,að  vera ávallt með lægsta verð.Þess vegna kom það ekki á óvart,að Bónus lækkaði verð sitt niður fyrir verð  Krónunnar.Var það gert til þess að fylgja þessui yfirlýsta stefnumiði verslunarinnar eða til þess að knésetja Krónuna?Ég veit það ekki  enég reikna ekki með því,að Bónus hafi talið sig geta knésett Kaupás með því að lækka verð á mjólk.´´Eg hallast því að því að Bónus hafi verið að framfylgja því stefnumarki sínu að vera alltaf með lægsta verð. En ef til vill er ólöglegt að hafa slíkt stefnumið?

 

Björgvin Guðmundsson

Kemur ekki á óvart

Færeyska lögþingið samþykkir lánið til Íslands

Færeyska lögþingið samþykki 300 milljóna danskra króna gjaldeyrislán til Íslendinga í dag. Fyrstu tvær umræður um frumvarp um lánið fóru fram í fyrradag en enginn tók til máls utan fjármálaráðherra og samþykkt var einróma að vísa frumvarpinu áfram til þriðju umræðu sem fram fór í dag án þess að það færi til fjárlaganefndar þingsins.

Landsstjórn Færeyja samþykkti í október að veita Íslendingum lán vegna efnahagshrunsins hér. Allir stjórnmálaflokkar í Færeyjum stóðu að þeirri samþykkt og samkvæmt upplýsingum mbl.is varð það einnig að samkomulagi milli leiðtoga flokkanna að engin umræða yrði um málið. Það er til að leggja áherslu á samhug með Íslendingum og að um sameiginlegt mál flokkanna sé að ræða. 

Fram kom í færeyska útvarpinu fyrr í vikunni, að lánið mun bera 5,25% vexti fyrsta árið en ekki verið greitt af höfuðstólnum fyrstu fimm árin. Eftir þann tíma verður gert samkomulag um endurgreiðsluna.  (mbl.is) Færeyingar hafa sýnt Íslendingum mikinn vinarhug með því að veita þeim umrætt lán.Alger samstaða virðist í Færeyjum um að veita okkur þessa aðstoð. Sannast hér,að Færeyingar eru bestu vinir Íslendinga.

 

Björgvin Guðmundsson

 

Lán til Íslendinga samþykkt

Hagar fá sekt vegna of lágs verðs Bónus

Samkeppniseftirlitið leggur 315 milljónir króna stjórnvaldssekt á Haga vegna alvarlegra brota á samkeppnislögum. Í ákvörðun Samkeppniseftirlitsins sem birt er í dag er komist að þeirri niðurstöðu að Hagar (sem reka m.a. verslunarkeðjuna Bónus) hafi misnotað markaðsráðandi stöðu sína með aðgerðum sem beindust gegn keppinautum félagsins á matvörumarkaði. Telur Samkeppniseftirlitið að brot Haga á 11. gr. samkeppnislaga hafi verið alvarleg og til þess fallin að valda atvinnulífinu og almenningi miklu samkeppnislegu tjóni, að því er segir í ákvörðun Samkeppniseftirlitsins. 

i

Brot Haga áttu sér stað í svonefndu verðstríði lágvöruverslana sem hófst í lok febrúar 2005 þegar Krónan í eigu Kaupáss kynnti allt að 25% verðlækkun á algengustu flokkum dagvara. Sögðu fyrirsvarsmenn Krónunnar að þessar verðlækkanir væru gerðar til að koma á virkari samkeppni á matvörumarkaðnum.

Af hálfu Bónusverslana Haga var því lýst yfir opinberlega að Bónus myndi „verja vígi sitt" og standa við þá verðstefnu sína að bjóða ávallt lægsta verðið á markaðnum hverju sinni. Í kjölfarið braust út umrætt verðstríð og gætti þess helst í verðlagningu á mjólkurvörum. Stóð verðstríðið fram á árið 2006.

Rannsókn þessa máls hófst um mitt ár 2006 eftir að Samkeppniseftirlitið hafði aflað sjónarmiða og því borist ábendingar um hugsanleg brot Haga á 11. gr. samkeppnislaga, en þar er lagt bann við hvers konar misnotkun á markaðsráðandi stöðu. Til þess að þetta ákvæði eigi við verður að skilgreina samkeppnismarkað viðkomandi máls og meta stöðu fyrirtækja á honum. Hagar hafa við meðferð málsins hafnað því alfarið að fyrirtækið væri markaðsráðandi.  Þurfti Samkeppniseftirlitið því að taka þetta atriði til skoðunar og hefur ákvörðunin að geyma ítarlega greiningu á matvörumarkaði.(mbl.is)

Þetta er strangur dómur. Hann leiðir einnig hugann að því hvort Samkeppniseftirlitið sé með þessum dómi að skerða hagsmuni neytenda,þar eð' segja má,að með dómnum séu settar skorður við því að vöruverð sé lækkað of mikið. Bónus hefur haft það sem markmið að vera alltaf með ´lægsta verðið. En Samkeppniseftirlitið er ekki hrifi'ð af því að' Bónus lækki verð  sitt alltaf niður fyrir verð samkeppnisaðilans.

 

Björgvin GuðmundssonBónu

Brot Haga alvarlegt

ASI: "Hátekjuskattur" á greiðslur lífeyrissjóða til ell-og örorkulífeyrisþega

Ríkisstjórnin hefur ákveðið að skerða hækkun allra bótaflokka almannatrygginga um 10% að lágmarkstekjuviðmiðun undanskilinni, eða úr 19,9% í 9,6%.Þetta á að sögn ráðherranna að spara ríkissjóði ríflega 4 milljarða króna á næsta ári. Þetta þýðir að í stað þess að lágmarksbætur almannatrygginga hækki í tæplega 178 þús.kr. á mánuði verða þær ríflega 163 þús.kr., eða 15.500 kr. lægri á mánuði.

Jafnframt hefur ríkisstjórninni tekist að umbylta almannatryggingakerfinu á þann veg, að tekinn hefur verið upp 100% jaðarskattur – eins konar ,,hátekjuskattur‘‘ – á greiðslur lífeyrissjóðanna til elli- og örorkulífeyrisþega. Afleiðing þess fyrir lífeyriskerfið getur verið mjög alvarleg, því í reynd er ríkissjóður að hirða þann lífeyri sem launafólk hefur safnað saman á löngum starfsferli.(www.asi.is)

Það er krafa elli-og örorkulífeyrisþega að hætt verði að skerða tryggingabætur vegna tekna úr lífeyrissjóði. Það er   í raun verið að svipta lífeyrisþega ævisparnaði sínum með því að skerða bætur TR vegna tekna úr lífeyrissjóði.

 

Björgvin Guðmundsson

.