Allar bjargir bannaðar í rafmagnsleysinu

Rafmagn er komið á að nýju í Mosfellsbæ, Kjalarnesi, Grafarholti og hluta Grafarvogs en rafmagnslaust varð um hádegisbil í dag vegna bilunar í háspennustreng frá Korpu að aðveitustöð í Borgartúni. Ekki er enn vitað hvers kyns bilun er á ferðinni, en strengurinn er að hluta sæstrengur þar sem hann liggur yfir Elliðaárvoginn.´

Ég bý í Grafarholti og fann tilfinnanlega fyrir rafmagnsleysinu í dag.Það var ekki unnt að komast á internetið,ekki unnt að hita kaffi,ekki að setja uppþvottavél í gang,að ég nú ekki tali um að kveikja á ljósum. Og til þess að kóróna allt kom ég ekki bilnum út úr bílskýlinu,þar eð opna þurfti bílskúrshurðina með ragmani.Maður er vissulega mjög háður rafmagninu. Þetta er eitthvað lengsta rafmagnsleysi,sem ég man eftir.

 

Björgvin Guðmundsson

 

Rafmagn komið á að nýju

Geir: Botninum náð

Myndarleg styrking krónunnar í dag og hækkun hlutabréfa benda til þess að botninum sé náð, sagði Geir H. Haarde forsætisráðherra í umræðum um efnahagsmál á Alþingi.

Formaður Framsóknarflokksins, sem hóf umræðuna, bauð þjóðarsátt og þjóðstjórn til að forða þjóðarvoða. Guðni Ágústsson sagði að það mikilvægasta við þessara aðstæður væri að auka útflutningstekjur og gagnrýndi Samfylkinguna fyrir að vilja rústa íslenskan matvælamarkað með tollalækkunum og að leggjast gegn nýjum álverum í Helguvík og við Húsavík.

Gengishækkun krónunnar í dag um tæp þrjú prósent og verðhækkun hlutabréfa um tvö og hálft kættu forsætisráðherra, sem sagði þetta benda til þess að botninum væri náð.

Formaður Vinstri grænna sagði að ríkisstjórnin hefði þurftu að grípa til aðgerða fyrir löngu.

Nú er eftir að sjá hvort Geir hefur á réttu að standa,að botninum sé náð.Vonandi er það rétt,þar eð verðhkkair verða nægar samt.

 

Björgvin Guðmundsson

Hvað er að Íslendingum?

Allt frá því sl. haust hefur verið mikil umræða hér á landi um samdrátt og yfirvofandi lækkun á gengi krónunna,sem mundi hækka verð allra innfluttra vara.Það væri byrjuð niðursveifla. Frá nóv. sl. hefur krónan lækkað um 30%. En  í þessu árferðu eyða Íslendingar sem aldrei fyrr.Eyðslan stórjókst á fyrstu 2 mánuðum ársins.

Í febrúarmánuði voru fluttar út vörur fyrir 19,5 milljarða króna og inn fyrir tæpa 32 milljarða króna, samkvæmt upplýsingum frá Hagstofunni. Vöruskiptin í febrúar, reiknuð á fob verðmæti, voru því óhagstæð um 12,5 milljarða króna. Í febrúar 2007 voru vöruskiptin óhagstæð um 5,5 milljarða króna á sama gengi.

Fyrstu tvo mánuðina 2008 voru fluttar út vörur fyrir 43,7 milljarða króna en inn fyrir 65,6 milljarða króna. Halli var á vöruskiptunum við útlönd, reiknað á fob verðmæti, sem nam tæpum 22 milljörðum en á sama tíma árið áður voru þau óhagstæð um 8,3 milljarða á sama gengi. Vöruskiptajöfnuðurinn var því 13,6 milljörðum króna óhagstæðari en á sama tíma árið áður. 
Fyrstu tvo mánuði ársins 2008 var verðmæti vöruútflutnings 8,9 milljörðum eða 17% minna á föstu gengi en á sama tíma árið áður. Sjávarafurðir voru 45% alls útflutnings og var verðmæti þeirra 7,6% minna en á sama tíma árið áður. Útfluttar iðnaðarvörur voru 49% alls útflutnings og var verðmæti þeirra 0,3% meira en árið áður. Mestur samdráttur varð í útflutningi skipa og flugvéla en einnig dróst útflutningur á áli saman.

Fyrstu tvo mánuði ársins 2008 var verðmæti vöruinnflutnings 4,7 milljörðum eða 7,7% meira á föstu gengi en á sama tíma árið áður. Mest aukning varð í innflutningi á fólksbílum og eldsneyti og smurolíu en á móti kom samdráttur í innflutningi á flugvélum og fjárfestingavöru.

 

Björgvin Guðmundsson

 

 

Áfram mikill halli á vöruskiptum

Það gustar um Ingibjörgu Sólrúnu

Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,utanríkisráðherra og formaður Samfylkingarinnar hefur verið mjög athafnasöm í starfi frá því hún tók við embætti utanríkisráðherra. Hún hefur ferðast víða  m.a. til Ísrael og Afganistan og margra fleiri landa,þar eð hún hefur viljað kynna sér málin frá fyrstu hendi.Þetta er mjög virðingarvert.Ingibjörg Sólrún hefur sýnt mikinn dugnað í þessum ferðalögum öllum,þar eð þau geta verið mjög erfið og þreytandi.Ekki hafa allir verið sáttir við þessi  ferðalög Ingibjargar. Hún hefur sætt gagnrýni fyrir þau en þannig hefur það alltaf verið Gylfi Þ.Gíslason sætti gagnrýni,þegar hann sem viðskiptaráðherra þurfti að sækja marga fundi hjá OEEC og EFTA og eins var með Halldór Ásgrímsson,þegar hann var utanríkisráðherra  og sótti marga fundi erlendis

Ég vona aðeins,að Ingibjörg Sólrún verði eins dugleg í baráttu fyrir helstu málum Samfylkingarinnar svo sem auknum jöfnuði í samfélaginu og bættum kjörum aldraðra og öryrkja.

 

Björgvin Guðmundsson

Tekur rikið lán vegna íslensku bankanna?

Ríkissjóður gæti þurft að taka umtalsverð lán til að efla gjaldeyrisforða Seðlabankans, í þeim tilgangi að hrinda því áhlaupi sem spákaupmenn gera nú á íslensku krónuna, að sögn Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur, utanríkisráðherra og formanns Samfylkingarinnar. Kom þetta fram í ræðu hennar á fundi flokksstjórnar í gær.

Hún sagði að einnig gæti komið til frekari hækkunar stýrivaxta Seðlabankans, í sama tilgangi. Á málstofu um efnahagsmál voru hagfræðingar sammála um að nauðsynlegt væri að grípa til aðgerða til að verja íslenska bankakerfið.

Friðrik Már Baldursson prófessor sagði að ef einn íslensku bankanna lenti í vandræðum með að greiða afborganir af erlendum lánum sínum myndu allir lenda í vandræðum. Hann sagði að vegna þess vaxtaálags sem nú er á lánum ríkissjóðs myndi það kosta 20 milljarða króna á ári ef ríkissjóður tæki 400 til 500 milljarða kr. lán til að auka við gjaldeyrisforðann. Eðlilegt væri að bankarnir myndu greiða þann kostnað

Þessi tillaga Ingibjargar Sólrúnar  er mjög róttæk. Geir Haarde talaði á svipuðum nótum á ársfundi Seðlabankans.Það er rétt hjá Friðrik Má,að ef til slíkrar lántöku kemur,ættu bankarnir að greiða lántökukostnaðinn,þar eð lánið væri þá tekið í þeirra þágu fyrst og fremst. Mönnum fer nú kannski að verða það  ljóst,að það var algert óráð að einkavæða alla ríkisbankana. Það hefði átt að halda 1-2 bönkum í eign ríkisins.

Björgvin Guðmundsson

Ríkissjóður taki lán

Jón Baldvin vill reka Davíð

Jón Baldvin Hannibalsson,fyrrverandi utanríkisráðherra,var í Mannamáli í gær í viðtali við Sigmund Erni. Þar sagði hann,að skipta þyrfti um áhöfn Seðlabankans. Seðlabankinn hefði haft 7 ár til þess  að  gera tilraun með íslensku krónuna sem sjálfstæða mynt,flotkrónu en sú tilraun hefði algerlega mistekist. Þess vegna ætti að skipta um áhöfn. Sigmundur Ernir  spurði þá hvort skipta ætti alveg um áhöfn í Seðlabankanum og láta Davíð fara. Jón Baldvin játaði því.

Jón Baldvin talaði jákvætt uim  Geir Haarde, sagði,að hann væri vel menntaður hagfræðingur erlendis og kvaðst hafa trú á að hann mundi fljótlega ná áttum í Evrópumálum,þ.e, varðandi afstöðu til ESB.

 

Björgvin Guðmundsson

Financial Times segir íslenskt hagkerfi traust

Dálkahöfundur í Financial Times, Wolfgang Munchau, ritar í grein í gær að illkvittinn orðrómur um íslenskt efnahagslíf sé ekki réttlætanlegur. Í greininni kveður við öllu jákvæðari tón en sést hefur í umfjöllun erlendra fjölmiðla um Ísland að undanförnu. Telur Munchau meiri ástæðu fyrir alþjóðlega fjárfesta til að hafa áhyggjur af aukinni verðbólgu í Bandaríkjunum eða samdrætti í Bretlandi heldur en Íslandi.

Munchau telur ýmsa hagvísa sýna að íslenskt hagkerfi sé traust, m.a. vel menntað og sveigjanlegt vinnuafl, lítið atvinnuleysi og traustir lífeyrissjóðir. Vandi hagkerfisins sé ekki fjármálageirinn, heldur miklu frekar innra ójafnvægi í efnahagslífinu, sem komi í veg fyrir að peningamálastefnan virki. Er verðtryggingin þar nefnd til sögunnar og hvernig ríkisrekinn íbúðalánasjóður heldur einkareknum bönkum frá þeim markaði.

Þessi skrif FT eru mun jákvæðari en  skrif margra annarra breskra blaða að undanförnu. Geir Haarde forstætisráðherra lét ummæli falla á ársfundi Seðlabankans sem túlkuð   eru þannig,að íslenska ríkið muni verða bönkunum sá bakhjarl hér sem dugi.

 

 Björgvin Guðmundsson

 

FT segir íslenskt hagkerfi traust

Vörubílstjórar lokuðu Ártúnsbrekku og Reykjanesbraut í morgun

Búið er að staðfesta lokanir á Ártúnsbrekku til austurs og vesturs. Einnig er búið að loka á Reykjanesbraut við Vogaafleggjara.  Að sögn Kristjáns Ólafs Guðnasonar hjá Umferðardeild lögreglunnar er ráðlegt fyrir fólk að halda sig heima, hlusta á fréttir og meta ástandið.Eftir um klukkutímastöðvun opnuðu bílstjórar á ný.

Það er að sjálfsögðu stórhættulegt að loka aðalumferðaræðunum út  úr borginni. En almenningur hefur tekið aðgerðum bílstjóranna af furðumikilli ró og Mbl. skrifaði leiðara um málið af miklum skilningi á málstað bílstjóranna. Þetta sýnir ef til vill best hve mikil ólga og undiralda er í þjóðfélaginu. Það er mikil óánægja með miklar eldsneytishækkanir og gengishrunið veldur miklum hækkunum sem almenningur finnur illilega fyrir.

Björgvin Guðmundsson

 

Lokanir á Ártúnsbrekku og Reykjanesbraut

Ályktun ASÍ og samtaka aldraðra og öryrkja: Ríkisstjórnin standi við fyrri yfirlýsingar og hækki lífeyri um 18000 kr.

Alþýðusamband Íslands, Öryrkjabandalag Íslands og Landssamband eldri borgara mótmæla harðlega þeirri ákvörðun ríkisstjórnarinnar að hækka elli- og örorkulífeyri um einungis kr. 4.000-5.000 í kjölfar nýgerðra kjarasamninga.

Megin markmið verkalýðshreyfingarinnar í nýgerðum kjarasamningum var að bæta kjör þeirra verst settu í þjóðfélaginu og í samræmi við það náðu aðildarsamtök ASÍ og SA samkomulagi um hækkun lægstu launa um 18.000 kr. á mánuði. Við frágang kjarasamninga var talað um sögulegt samkomulag og almenn sátt og ánægja ríkti í samfélaginu um þá leið sem farin var, enda lýsti ríkisstjórnin sérstaklega yfir ánægju sinni með þessar áherslur.

Það þarf enginn að fara í grafgötur með að fjöldi fólks í hópi öryrkja og aldraðra eru meðal þeirra sem lægstar hafa tekjurnar í okkar þjóðfélagi. Það skýtur því algerlega skökku við að bætur lífeyrisþega eigi í kjölfar nýgerðra kjarasamninga aðeins að hækka um 4%, sem jafngildir kr. 4.000-5.000 hækkun á lægstu bótum.  Hvernig ríkisstjórnin getur komist að þeirri niðurstöðu að 18.000 króna hækkun lægstu launa á vinnumarkaði samsvari hækkun bóta almannatrygginga um 4.000-5.000 kr. á mánuði er óskiljanlegt. Sú upphæð er eins og við blasir aðeins lítill hluti þess sem samið var um í kjarasamningunum.

Það er því ljóst að ríkisstjórnin er með þessari ákvörðun sinni að ganga þvert gegn grundvallaráherslu og markmiðum kjarasamninganna – markmiðum sem hún áður hafði tekið undir og samþykkt.  Með ákvörðun sinni er ríkistjórnin að svipta lífeyrisþega mikilvægum og nauðsynlegum kjarabótum. 

Alþýðusambandið, Öryrkjabandalagið og Landssamband eldri borgara krefjast þess að ríkisstjórnin standi við fyrri yfirlýsingar sínar og hækki bætur almannatrygginga til jafns við kjarasamninga –það þýðir hækkun um kr. 18.000 á mánuði fyrir þá sem eru á lægstu bótum!

Björgvin Guðmundsson

Unnið að auknum jöfnuði-en stutt skref stigin

 

Í ræðu sinni á flokksstjórnarfundi Samfylkingarinnar sagði formaðurinn Ingibjörg Sólrún Gísladóttir að ríkisstjórnin hafi verið starfsöm og að unnið hafi verið að því að auka jöfnuð í íslensku samfélagi en vinna þyrfti bug á verðbólguvandanum og lækka tolla á innflutt matvæli.

Um hremmingarnar í fjármálaheiminum sagði hún: „ Spákaupmenn í fjarlægum heimshornum hagnast á hremmingum krónunnar, sem er minnsti sjálfstæði gjaldmiðill í heimi, og það vefst hvorki fyrir þeim siðferðilega né fjárhagslega að taka stöðu gegn henni ef þeir sjá í því hagnaðarvon. Í fjármálaheiminum er enginn annars bróðir í leik og það er ekki spurt um heiður eða sóma heldur auð og áhrif."

Til að ráða bót á þessum vanda sagði hún að mikilvægt væri að senda skýr skilaboð til spákaupmanna um að áhlaupi þeirra verði hrundið og að efnahagskerfið verði varið með ráðum og dáð.

„ Það kann að fela í sér umtalsverða lántöku af hálfu ríkissjóðs til að efla gjaldeyrisforða Seðlabankans – jafnvel þó lánamarkaðir séu óhagstæðir – en það kann líka að fela í sér að stýrivextir þurfi að hækka enn meira en þegar er orðið.," sagði Ingibjörg Sólrún.


Ingibjörg Sólrún sagði að leggja þyrfti kapp á að halda aftur af verðbólgunni. „ Þarna þurfa allir að leggjast á eitt og það er engan veginn hægt að sætta sig við yfirlýsingar kaupmanna um 20-30% hækkun á matvælaverði eru algjörlega óásættanleg tilraun til að fría sig undan ábyrgum rekstri á samkeppnismarkaði. Við sættum okkur ekki við að menn skapi sér lag til að hækka verð umfram nauðsyn og mun viðskiptaráðherra hitta forsvarsmenn ASÍ og Neytendasamtakanna til að ræða vöktun verðlags af hálfu þessara aðila á þriðjudaginn."

Ingibjörg Sólrún talaði mjög skýrt um efnahagsmálin og dró ekki undan ,að erfiðir tímar væru framundan í þeim.Varðandi velferðarmálin sagði hún,að  unnið  hefði verið að því að auka jöfnuð í samfélaginu. Hún nefndi í því sambandi aðgerðaráætlun til þess að bæta hag barna og ungmenna og yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar frá 5.desember sl. um kjör aldraðra og öryrkja.Vissulega hefur ríkisstjórnin gert vissar ráðstafanir á sviði velferðarmála,sem miða í rétta átt enda þótt skrefin séu stutt sem stigin hafa verið,t.d. á sviði hagsmunamála aldraðra og öryrkja. Skrefin í skattamálum eru einnig mjög stutt. Skattleysismörk eiga aðeins að hækka um 5800 kr. á næsta ári og það tekur 3 ár að hækka þau um 20 þúsund á mánuði. En atvinnurekendur fá lækkun á tekjuskatti sínum í einu lagi strax næsta ár,þ.e. lækkun úr 18% í 15%.Hér verður að bæta um betur. Flýta þarf skattalækkunum fyrir einstaklinga og auka tollalækkanir á innfluttum matvælum.Bensíngjald þarf að lækka.

 

Björgvin Guðmundsson

 

 

 

Erfiðar ákvarðanir framundan