Mannréttindamál í algerum ólestri hér

Vinnuhópur vinnur að skýrslu um stöðu mannréttindamála á Íslandi.Haldinn var  fundur í Iðnó þann 7. júní síðastliðinn  um málið.Meðal annars mætti Helga Björk Grétudóttir þar og gerði athugasemdir. Margar athugasemdir bárust sem hafa nýst vinnuhópnum vel við skýrslugerðina. Drög að skýrslu um stöðu mannréttindamála á Íslandi liggja nú fyrir og hafa verið birt á vefsíðu innanríkisráðuneytisins.

Skýrslugerðin er hluti af svokölluðu UPR ferli (Universal Periodic Review), en því var komið á fót árið 2006 af hálfu Mannréttindaráðs Sameinuðu þjóðanna. Ferlið felur í sér allsherjarúttekt á stöðu mannréttinda í aðildarríkjum SÞ og taka öll ríki þess þátt í þessu starfi og skila af sér skýrslu um stöðu mannréttindamála hjá sér. Önnur aðildarríki fá svo tækifæri til þess að gera athugasemdir við það sem þau telja skorta á eða hrósa viðkomandi ríki fyrir það sem vel er gert. Tilgangur ferlisins er að bæta stöðu mannréttinda í öllum aðildarríkjum Sameinuðu þjóðanna og er þetta í annað skiptið sem Ísland skilar skýrslu sem þessari. Fyrri athugunin fór fram árið 2011 og hefur Ísland unnið að því að vinna úr þeim athugasemdum sem þá komu fram.

Vinnuhópur á vegum þeirra ráðuneyta sem koma að skýrslugerðinni hefur lagt mikla áherslu á samráð við frjáls félagasamtök og almenning í þeirri vinnu sem fram hefur farið til þessa. Nú gefst öllum tækifæri til þess að koma fram með athugasemdir um efnistök skýrslunnar. 
Athygli er vakin á því að skýrsludrögin eru á ensku, en skila á lokaskýrslunni til Sameinuðu þjóðanna á ensku þann 1. ágúst.  Ef einhverjir sjá sér ekki fært að koma að athugasemdum vegna þessa, þá er þeim að sjálfsögðu heimilt að hafa samband við ráðuneytið. Athugasemdum má þó að sjálfsögðu skila á íslensku.

84 athugasemdir hafa verið gerðar við stöðu mannréttindamála á Íslandi.Segja má,að mannréttindamál hér séu í algerum ólestri.Haldinn verður fundur í Genf í haust um skýrslu Sþ. á vegum Mannréttindaráðs Sþ.

 

Björgvin Guðmundsson

 

Mannréttindabrot framin á öldruðum og öryrkjum ítrekað!

 

Það er alltaf verið að brjóta mannréttindi á öldruðum og öryrkjum. Árin 2009 og 2010 var lífeyrir frystur eins og eg sagði frá í gær.. Láglaunafólk fékk á því tímabili 16% kauphækkun en aldraðir og öryrkjar fengu ekki eina krónu eftir 1. jan. 2009. 1. maí sl. fékk láglaunafólk 31 þúsund króna kauphækkun á mánuði en aldraðir og öryrkjar fengu ekki eina krónu. Og lífeyrisþegum var hreinlega tilkynnt, að þeir fengju enga hækkun í 8 mánuði! Þetta er mismunun og gróft mannréttindabrot.

     Lífeyrisþegum var neitað um hliðstæðar kjarabætur og launþegar voru að fá. Nær allir launþegar landsins voru að fá verulegar kjarabætur en lífeyrisþegar voru sniðgengnir. Ríkisstjórnin neitaði eftirlaunamönnum um sömu hækkun. Ég tel þetta brot á jafnræðisreglu stjórnarskrárinnar og brot á 76. greininni en samkvæmt henni er réttur aldraðra og öryrkja til þess að taka eðlilegan þátt í samfélaginu varinn.

Það er ekki nóg að hækka lífeyri miklu minna 8 mánuðum seinna en laun hækka en þannig hafði ríkisstjórnin það. Hún hélt lífeyri niðri,óbreyttum í 8 mánuði á meðan launþegar fengu 14,5% hækkun og á meðan ráðherrarnr sjálfir,þingmenn,dómarar og  umboðsmaður alþingis fengu miklar hækkanr afturvirkar,ekki frá 1.mai,nei frá 1.mars.Minna dugði ekki fyrir þessa toppa!

 

Björgvin Guðmundsson

 

Aldraðir og öryrkjar hlunnfarnr hvað eftir annað!

 

Um áramótin 2008/2009 var verðbólgan tæp 20%,neysluverð hafði hækkað um þessa prósentutölu á árinu 2008. Miðað við það átti lífeyrir aldraðra og öryrkja að hækka um tæp 20%. En þá gerðu stjórnvöld sér lítið fyrir og ákváðu, að aðeins 1/4 hluti lífeyrisþega fengi þessa hækkun, þ.e. fulla verðlagsuppbót.Hinir, 3/4 lífeyrisþega, fengju aðeins 9,6% hækkun lífeyris! Þetta var mikil kjaraskerðing.Og það er ekki farið að leiðrétta hana enn í dag.

 Laun hækka um 16%-lífeyrir 0 !

 Árin 2009 og 2010 hækkaði kaup láglaunafólks um 16% samanlagt.Á sama tíma hækkaði lífeyrir aldraðra og öryrkja ekki um eina krónu! Stjórnvöld settu laun (lífeyri) lífeyrisþega í frost.Í janúar 2011 hækkaði lífeyrir lægst launuðu eldri borgara um 2,3%! Það var langt undir verðbólgunni og því mun lægra en átti að vera.

Laun hækka um 10,3%- lífeyrir um 6,5%!

 Árið 2011 voru gerðir nýir kjarasamningar á almennum markaði.Samkvæmt samningunum hækkuðu lægstu laun um 10,3% í júní 2011.En samt var lægsti lífeyrir aldraðra og öryrkja aðeins hækkaður um 6,5%! . Um áramótin 2011/2012 hækkuðu lægstu laun um 6% en lífeyrir aldraðra og öryrkja hækkaði aðeins um 3,5%. Í janúar 2013 var lífeyrir aldraðra og öryrkja hækkaður um 3,9% eða um 7917 kr en miðað við hækkun launa og verðlags átti hann að hækka um 5,4% eða um 11000 kr. Það var klipið af hækkuninni. ASÍ mótmælti þessu harðlega. Í janúar 2014 var verðbólgan 4,2% og laun höfðu hækkað um 5%.En það var klipið af lífeyri aldraðra og öryrkja eins og áður.Hann hækkaði aðeins um 3,6 %. Enn voru lífeyrisþegar hlunnfarnir.

 Lægstu laun hækka um 14,5%-lífeyrir 0

Lífeyrir hækkaði um 3% l.janúar 2015. Sama ár sömdu verkalýðsfélög ófaglærðs verkafólks um að lægstu laun skyldu hækka í 300 þús. kr á mánuði á 3 árum? Það er 40% hækkun á byrjunarlaunum,þ.e.hjá þeim lægst launuðu.Lágmarkslaun hækkuðu um 14,5% 1.mai 2015.En fjármálaráðherra hafnaði því á alþingi, að aldraðir og öryrkjar fengju hækkun á sinum lífeyri.Það var hoggið í sama knérunn  og áður og lífeyrisþegum neitað um kjarabætur, þegar allur þorri launþega var að fá verulegar kjarabætur.Þannig er framkoma stjórnvalda við aldraða og öryrkja.Hún er til skammar.

 

 

 

Björgvin Guðmundsson

Hvað hefur verið efnt af kosningaloforðum?

Þegar núverandi ríkisstjórn kom til valda 2013 afturkallaði hún 2 atriði kjaraskerðingar aldraðra og öryrkja frá 2009 en alls var um 6 atriði kjaraskerðingar að ræða á því ári.Lofað var að afturkalla öll þeirra. En þar fyrir utan var stærsta kosningaloforðið að leiðrétta lífeyri vegna kjaragliðnunar.Ríkisstjórnin afturkallaði skerðingu frítekjumarks vegna atvinnutekna og afturkallaði skerðingu grunnlífeyris.Annað gerði hún ekki á sumarþinginu 2013.En þessi leiðrétting stendur ekki lengi,þar eð samkvæmt drögum að nýju frumvarpi um almannatryggingar verður hvort tveggja fellt úr gildi aftur:Frítekjumark vegna atvinnutekna,109 þúsund krónur á mánuði, verður afnumið. Í staðinn kemur 45% skerðing vegna atvinnutekna.Og grunnlífeyrir verður felldur niður samkvæmt frumvarpsdrögunum.Og ríkisstjórnin minnist ekki  á stærsta kosningaloforðið: Leiðréttingu lífeyris vegna kjaragliðnunar. Til þess að standa við það loforð þarf að hækka lífeyri aldraðra og öryrkja um 20-23%. Það munar um það.

 

Björgvin Guðmundsson

Ráðherrarnir verða að efna kosningaloforðin eða hætta ! Ný loforð duga ekki

Ég er margoft búinn að minna á það,að stjórnarflokkarnir eiga eftir að efna stærstu kosningaloforðin,sem þeir gáfu eldri borgurum og öryrkjum fyrir þingkosningarnar 2013.Sjálfstæðisflokkurinn lofaði að leiðrétta lífeyrinn vegna kjaragliðnunar tímabilsins 2009-2013.Flokkurinn lofaði að leiðrétta lífeyri tímabilsins 2009-2013 þannig,að lífeyrir yrði hækkaður til samræmis við hækkun lægstu launa á tímbilinu. Það hefur ekki verið efnt. Bjarni Benediktsson formaður Sjálfstæðisflokksins ber sem formaður ábyrgð á þessum vanefndum flokksins. En auk þess gaf hann sjálfur persónulega loforð í bréfi til eldri borgara 2013 og lofaði,að hann mundi afnema allar tekjutengingar ellilífeyris hjá TR. Hann hefur svikið það líka.Loforðið fól í sér að afnema skerðingu lífeyris almannatryggnga alveg. En í stað þess hefur ríkisstjórnin nú lagt fram drög að frumvarpi,sem gerir ráð fyrir því, að skerðing lífeyris TR vegna atvinnutekna verði stóraukin!Það gengur þvert gegn loforði Bjarna.Skerðing lífeyris almannatrygginga vegna greiðslna  úr lífeyrissjóði hefur heldur ekki verið afnumin heldur á að draga úr henni samkvæmt frumvarpsdrögunum. Það er heldur ekki í samræmi við loforð Bjarna. Það er því sama hvar borið er niður: Það blasa alls staðar við svik á kosningaloforðum.En á sama tíma er Bjarni byrjaður að gefa ný kosningaloforð,sbr. yfirlýsingar hans í þættinum Á Sprengisandi síðasta sunnudag og mikil loforð hans í viðtali í Mbl.Það þarf mikið hugrekki til þess að koma fram fyrir almenning með ný kosningaloforð,þegar gömlu kosningaloforðin hafa verið svikin. Þau yrðu svikin líka.Bjarni og leiðtogar Framsóknar eiga aðeins tvo kosti í stöðunni: Að efna öll kosningaloforðin á þinginu í næsta mánuði eða að draga sig í hlé og fá sér eitthvað annað að gera.

 

Björgvin Guðmundsson

Aldraðir: "Eru þetta réttar upphæðir" !

Ég var að tala við blaðamann og segja honum hvað aldraðir og öryrkjar hefðu frá almannatryggingum til þess að lifa af,þ.e. þeir,sem eingöngu hafa tekjur frá TR.Einhleypir hafa 207 þúsund krónur á mánuði eftir skatt.En þeir sem eru í hjónabandi,í sambúð eða búa með öðrum,jafnvel skyldmenni fá 185 þúsund á mánuði eftir skatt. Þegar blaðamaðurinn heyrði upphæðirnar sagði hann: Eru þetta réttar upphæðir? Hann trúði ekki sínum eigin eyrum. En þannig eru hinar köldu staðreyndir.Þessi hópur aldraðra og öryrkja á að lifa af 185-207 þúsund krónum á mánuði í veferðarþjóðfélaginu Íslandi,þar sem ráðherrar segja nær daglega,að nógir peningar séu til  og meira fjármagn hafi verið látið í velferð en nokkru sinni fyrr!Það eru alla vega nógir peningar til fyrir toppana í þjóðfélaginu,hvort sem þeir eru hjá hinu opinbera eða í einkageiranum. Æððstu embættismenn voru að fá hækkun í   1,6-1.7 milljón kr á mánuði og 32 milljónir í vasann! Ég er ekki hissa á því þó Styrmir Gunnarsson kalli þetta ógeðslegt þjóðfélag.

Hvað skyldu margir vita,að umræddir aldraðir og öryrkjar verði að lifa af 200 þús á mánuði? Ég hugsa,að þeir séu ekki margir.En ríkisstjórnin hreyfir ekki legg né lið til þess að laga þennan ósóma!

Björgvin Guðmundsson

Topparnir raka til sín peningum.Aldraðir og öryrkjar fá hungurlús." Ógeðslegt þjóðfélag"

 

 

 

Fyrir skömmu hækkuðu laun forstöðumanna ríkisstofnana,formanna ríkisnefnda og æðstu embættismanna stjórnarráðsins um allt að 48%. Hæstu launin fóru i  1,6-1,7 milljónir á mánuði.En ekki nóg með það.Hækkunin var látin gilda 19 mánuði til baka. Það þýddi,að þeir hæstlaunuðu fengu 30-32 milljónir greiddar í einu lagi sem launauppbót!

Á sama tíma og þetta gerðist voru ýmsir eldri borgarar og öryrkjar að fá  bréf frá Tryggingastofnun ríkisins,þar sem þeir voru rukkaðir um háar fjárhæði til baka, þar eð þeir hefðu fengið of mikið greitt í lífeyri í upphafi! Með öðrum orðum: Hungurlúsin,tæpar 200 þúsund krónur og rúmlega 200 þúsund á mánuði eftir skatt, reyndist of há! Það þurfti að klípa af þessum upphæðum. Og hvernig átti fólkið að borga það til baka? Því er ósvarað. Þetta hvort hvegga gerðist um svipað leyti. Misskiptingin i þjóðélaginu kristallaðist í þessu tvennu, himinháum greiðslum til forstöðumanna og æðsu embættismanna  og kröfur á aldraða og öryrkja um að greiða til baka. Mér  komu þá í hug orð Styrmis Gunnarssonar  fyrrverandi  ritstjóra: Þetta er ógeðslegt þjóðfélag. Mér þóttu þessi orð fráleit í fyrstu. En ég held ég taki undir þau í dag.

Styrmir sagði við Rannsóknarnefnd alþingis: „Ég er búinn að fylgjast með þessu þjóðfélagi í 50 ár.Þetta er ógeðslegt þjóðfélag. Þetta er allt ógeðslegt. Það eru engin prinsipp,það eru engar hugsjónir, það er ekki neitt.Það er bara tækifærismennska,valdabarátta.“

 

Björgvin Guðmundsson

www.gudmundsson.net

 

Lífeyrir aðeins 94,5% af lágmarkslaunum!

Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra er að birta einhverjar tölur um að aldraðir og öryrkjar og aðrir hjá TR hafi fengið meira frá ríkinu en nokkru sinni fyrr!Þetta er í stíl við það, sem Sigmundur Davíð sagði,þegar hann sagði,að lífeyrir Tryggingastofnunar væri orðinn heimsmet,hann væri svo hár.

Þessi talnaleikfimi á að sannfæra aldraða og öryrkja um að 185 þús-207 þúsund á mánuði eftir skatt sé nóg og meira en nokkru sinni fyrr!

Það skiptir engu máli hvað greiðslur almannatrygginga hækka mikið í milljónum. Hið eina sem skiptir máli er hvað fæst fyrir peningana og hvort það sé nóg og mannsæmandi til framfærslu.Einnig skiptir máli að lífeyrir hækki i samræmi við lög og ekki minna en lágmarkslaun. Staðtölur Tryggingastofnunar leiða í ljós,að svo er ekki: Síðasta ár námu  greiðslur TR til einhleypra ellilífeyrisþega með eingreiðslum 94,5% af lágmarkslaunum,þ.e. voru langt undir lágmarkslaunum.Þetta var langt undir því sem var á kreppuárunum,þegar þjóðin var að verða gjaldþrota en árið 2010 nam lífeyrir einhleypra ellilífeyrisþega 115 % af lágmarkslaunum eða langt yfir þeim.Tölur fyrir 2016 eru ekki tilbúnar.

Tölur um heildarútgjöld TR skipta engu máli i þessu sambandi.Inni í þeim eru atvinnuleysisbætur,slysabætur, sjúkrabætur,umönnunargreiðslur og alls konar liðir sem ekki koma lífeyri aldraðra og öryrkja neitt við. Tölurnar eru birtar til þess að villa um fyrir fólki.

Stjórnvöldum væri nær að hækka lífeyri aldraðra og öryrkja myndarlega svo hann dygði til framfærslu.

Björgvin Guðmundsson

 

Loforðin við aldraða og öryrkja: Síðasta tækifæri stjórnmálamanna!

Eftir nokkra daga verður nýr forseti Íslands settur í embætti,Guðni Th.Jóhannesson.Það er merkur atburður. Eftir rúmar 3 vikur kemur alþingi saman og 2 mánuðum síðar verða þingkosningar.

Hvernig munu þessir atburðir geta snert aldraða og öryrkja? Lítum á það: Ég hef bent á það,að þegar alþingi kemur saman um miðjan ágúst þá eru síðustu forvöð fyrir alþingismenn ríkisstjórnarinnar að standa við stóru kosningaloforðin,sem þeir gáfu öldruðum og öryrkjum fyrir kosningarnar 2013.Þeir eiga eftir að efna 99% af þessum kosningaloforðum.Þeim gefst nú síðasta tækifærið til þess að efna kosningaloforðin við aldraða og öryrkja.Loforðin voru stór og ekki hvað síst loforðin,sem Bjarni Benediktsson gaf um að afnema allar tekjutengingar ellilífeyrisþega hjá TR.Hann getur efnt þetta loforð í næsta mánuði. Geri hann það ekki þýðir ekkert fyrir hann að bjóða sig fram á ný.

Stjórnmálanenn eru byrjaðir að gefa ný loforð. Það þýðir ekkert.Fyrst verða þeir að efna gömlu kosningaloforðin.

Bregðist stjórnmálamenn öldruðum og öryrkjum eina ferðina enn eiga aldraðir og öryrkjar ekki annað úrræði en að snúa sér til nýs forseta Íslands og biðja hann um að beita sér fyrir því að lífeyrir verði hækkaður svo unnt verði að lifa af honum.

 

Björgvin Guðmundsson

Lítið gagn í nýju frumvarpi um almannatryggingar! Engin hækkun lífeyris.Eins og að bjóða upp á óbreytt kaupgjald.

Eftir,að félagsmálaráðherra upplýsti um slagsmál sín við Sjálfstæðisflokkinn ( Bjarna Ben) hvarflar að manni hvort Sjálfstæðisflokkurinn hafi einnig komið í veg fyrir að aldraðir og öryrkjar fengju einhverjar bitastæðar kjarabætur í nýju frumvarpi um almannatryggingar.Eygló hefur ekki sagt það en mér finnst samt líklegt að svo sé nema Eygló sé sjálf áhugalaus um að bæta kjör aldraðra og öryrkja.

Drög að nýju frv um almannatryggingar fela ekki í sér neinar bitastæðar kjarabætur fyrir aldraða og öryrkja.Það er lítilsháttar dregið úr skerðingum vegna greiðslna úr lífeyrissjóðum en stórauknar skerðingar vegna atvinnutekna.Og það sem skiptir mestu máli að mínu áliti er þetta: Það er engin hækkun á lífeyri þeirra,sem hafa eingöngu lífeyri frá almannatryggingum til þess að lifa af. Þetta er svipað og að verkalýðsfélög mundu eftir margra ára samningaviðræður koma til félagsmanna sinna og bjóða upp á óbreytt kaupgjald,enga hækkun en lítils háttar hlunnindi. Þetta er lygilegt. Það er ekki unnt að bjóða öldruðum og öryrkjum upp á þetta.

Björgvin Guðmundsson